آیا این بار با دفعات قبل تفاوت خواهد داشت؟
تقریباً تمام معیارهای کلان بیتکوین به پایینترین نواحی خود رسیدند و خبر از شکلگیری کف قیمت میدهند. بسیاری از این معیارها در محدودهای قرار گرفتهاند که بازارهای خرسی قبلی، آن را تجربه کردند. اکنون با ظهور چندین نشانه از تشکیل کف بازار خرسی، آیا این بازار با فازهای خرسی قبل تفاوتی خواهد داشت؟
ماه ژوئن برای بازار بیتکوین نوسانات و چالشهای متفاوتی به همراه داشت. پس از گذشت یک ماه، بیتکوین حوالی ATH چرخه قبل در قیمت ۲۰ هزار دلار، ثبات پیدا کرد و برای سرمایهگذاران فرصتی فراهم شد تا بتوانند اتفاقات اخیر را اندکی هضم کنند. با این حال در این هفته قیمت از ۱۸,۰۶۷ دلار جهش صعودی مختصری تا ۲۱,۷۸۳ دلار داشت.
بازار رمزارزها اخیراً دچار کمبود وثیقه شدیدی شده است و موجب شده که ارزش بسیاری از داراییها نسبت به گذشته و به لحاظ آماری به پایینترین نواحی برسد.
اخیراً در دو مقاله تحقیقاتی به تفصیل در رابطه با کمبود وثیقه بازار بیتکوین و اتریوم پرداختهایم.
این دو مقاله، به درک بهتر ما از وقایع این هفته کمک خواهد کرد:
· در مقاله بحران کمبود وثیقه در Defi، به خروج ۶۰ درصد ازاهرم Defi و کمبود وثیقه در این شاخه پرداخته شده است.
· در مقاله بازار خرسی در مقایسه با چرخههای قبل، به میزان انحراف بیتکوین و اتریوم را از میانگینهای مهم و بلندمدت پرداخته شده است.
در این شماره به این موضوع خواهیم پرداخت که آیا در محدوده قیمتی که هماکنون در آن قرار داریم، کف بازار خرسی تشکیل خواهد شد یا خیر. برای بررسی این موضوع،از چندین معیار تکنیکال و آنچین و مدل هایی که بر چرخههای بازار تمرکز دارند، استفاده خواهیم کرد؛ همچنین خواهیم دید که آیا سرمایه گذران بلندمدت امید و اطمینان خود را باخته اند یا خیر.
توجه: در این شماره از هفته نامه، معیارهای پیشرفته Glassnode را در داشبوردی با انواع امکانات کامل به کار بردهایم تا در شرایط دشوار بازارهای خرسی مسیر را برای کاربران خود هموارتر کنیم.
ترسیم کف های قیمتی
در دهه گدشته، برای تشخیص کف قیمت در بازارهای خرسی، تعداد بسیاری معیار متکی به روش تکنیکال و آنچین ایجاد شده است. در این قسمت کف قیمت در فازهای خرسی ۲۰۱۵، ۲۰۱۸ و مارس ۲۰۲۰ را با یکدیگر مقایسه میکنیم و سپس رابطه بین آنها را بررسی خواهیم کرد.
بالاترین قیمت تا پایینترین قیمتی که این پنج معیار به ترتیب برای کف بازار خرسی تخمین زده اند، به شکل زیر است :
· معیار Mayer Multiple با مقدار ۰.۶، قیمت ۲۳,۳۸۰ دلار نشان میدهد . این معیار از Moving Averge دویست روزه ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده و قیمت تنها ۳.۴ درصد روزهای معاملاتی را زیر این قیمت سپری کرده است.
· معیار Realized Price ، به معنای میانگین قیمت خرید کل بیتکوینها ، قیمت ۲۲,۵۰۰ دلار نشان داده و معمولا این ناحیه هنگام تشکیل کف بازار خرسی به شکل حمایت ظاهر شده می شود. قیمت تنها ۱۴ درصد روزهای معاملاتی زیر این معیار قرار داشته است.
· معیار Moving average 200w، قیمت ۲۲,۳۹۰ دلار را نشان میدهد و این معیار در آخرین مراحل فاز تسلیم، از قیمت حمایت کرده است. قیمت تنها ۱ درصد روزههای معاملاتی زیر این ناحیه بسته شده است.
· معیار Balance Price ، اختلاف میان قیمت پرداخت شده برای بیتکوین و قیمتی که در آن خرج میشود، مشخص میکند. این معیار قیمت ۱۷,۹۸۰ دلار را نشان می دهد و قیمت تنها 3 درصد تمام روزهای معاملاتی زیر این معیار بسته شده است.
· معیار Delta Price، اختلاف بین Realized Price و میانگین قیمت بیتکوین در تمام روزهای معاملاتی مشخص میکند. این معیار قیمت ۱۵,۷۵۰ دلار را نشان میدهد. قیمت تا به حال موفق به شکست این معیار نشده است و در برخی از فازهای خرسی قبلی به عنوان آخرین حمایت ممکن برای قیمت ظاهر شده است.
· در حال حاضر، بازار با قیمت ۲۱,۳۰۰ ، زیر معیار Realized Price، Mayer Multiple ۰.۶ وMoving Average دویست روزه قرار گرفته است. همچنین در تاریخ ۱۸ ژوئن، زمانی که قیمت تا ۱۷,۶۰۰ سقوط کرد، قیمت توانست معیارBalanced price را بشکند.
تنها ۱۳ روز از عمر بازار، معادل ۰.۲ درصد روزهای معاملاتی، کندل قیمت زیر این سه معیار بسته شده است. اولین مورد در ژانویه ۲۰۱۵ و دومین مورد در مارس ۲۰۲۰ که در نمودار زیر به رنگ سبز مشخص شده است.
در نمودار زیر مشاهده میکنیم که معیار Accumulation Trend Score ، شدت انباشت را با مقدار ۰.۹ در تمام ماه ژوئن حفظ کرده است. در این ماه نهنگها ( دارای بیش از ۱۰ هزار بیتکوین) و میگوها ( دارای کمتر از یک بیتکوین) بیشترین انباشت را داشتهاند.
در ۵ سال اخیر، بازار توانسته در ۶ بازه زمانی، چنین میزان انباشتی را تا این مدت زمان ادامه بدهد که این موارد به سه دسته تقسیم میشوند:
· رالی صعودی بازار گاوی در اواسط ۲۰۱۹ و فصل اول بازار گاوی ۲۰۲۱، موجی از تقاضا به بازار وارد شده و قیمت را افزایش میدهد که معمولا سرمایهگذاران باتجربه در این نقاط با فروش خود باعث ضعف روند صعودی می شوند.
· پس از ATH نوامبر ۲۰۲۱، افرادی که بعد از کاهش قیمت مختصر تصمیم به خرید گرفتند، اما متأسفانه برای خرید بسیار عجله کردند.
· کف فازهای خرسی نوامبر ۲۰۱۸ و مارس ۲۰۲۰ که در این نقاط، سرانجام تقاضا از عرضه پیشی میگیرد و کف قیمتی محکمی ایجاد میکند.
کف قیمتی در چرخه های مختلف
معیار Reverse Risk زمانی به پایینترین نواحی میرسد که سرمایهگذاران غالباً به دلیل اطمینان خود بیتکوینها را نفروشند وبه تدریج به تعداد روز-کوینها اضافه شود.
در حال حاضر این معیار به پایینترین ناحیه خود سقوط کرده است. بنابراین میتوان گفت با اینکه سال ۲۰۲۰ تاکنون سالی بسیار دشوار بوده است، اما هنوزعدهای از سرمایهگذاران برای هولد بیتکوینهای خود مصمم هستند.
با مشاهده گذشته، میبینیم که این معیار همانند اواخر فاز خرسی ۲۰۱۵ و سقوط سال ۲۰۲۰، به پایینترین ناحیه خود رسیده است.
در قسمت قبلی اشاره شد که معیار Reverse Risk میزان خرج نشدن و انباشت شدن روز-کوینها را نشان میدهد اما در مقابل آن، معیار Dormancy flow، نسبت میان Market Cap و روز-کوینهایی که خرج و یا نابود شده اند، مشخص میکند.
هماکنون این معیار نیز به پایینترین ناحیه خود رسیده است (سال های قبل از 2011 محاسبه نشده است) و طبق آن، Market Cap بیتکوین نسبت به حجم روز-کوینهایی که نابود شده اند، بسیار پایینتر قرار گرفته است. به عبارت دیگر، قیمت بیتکوین نسبت به حجم بیتکوینی که هولدرها خرج میکنند، زیر ارزش عادلانه خود معامله میشود و یا به اصطلاح ارزان است. چنین حالتی زمانی رخ میدهد که پیرترین بیتکوینهای این چرخه در حال خرج شدن باشند( این بیتکوینها پیر هستند اما متعلق به همین چرخه اند).
در قسمتهای بعد این شماره، دوباره به این نکته خواهیم پرداخت.
با دیدگاه نزولی به این تحلیل، میتوان گفت که بازار مانند نمونه فازهای خرسی قبلی تقاضای بسیار کمی دارد و سرمایهگذاران قادر به جذب بیتکوینهای عرضه شده به بازار نیستند.
با دیدگاه صعودی نیز میتوان گفت که بازار بیش از حد به پایین حرکت کرده و نسبت به اعتمادی که هولدرها به بیتکوین دارند، هماکنون قیمت آن بسیار ارزان است.
سرمایهگذاری که به مدت یک سال بیتکوین خود را نفروشد قطعا فراز و نشیب بسیاری را تجربه خواهد کرد و به جهت اینکه همچنان هولدر باقی بماند، به دلیلی منطقی و اعتمادی راسخ برای هولد کردن نیاز دارد.
اکنون با توجه به این نکته، در پایان این بخش، معیار RHODL Ratio را بررسی میکنیم. این معیار، ارزش دلاری بیتکوینهای ۱ تا ۲ ساله را نسبت به بیتکوینهایی که عمرشان یک هفته باشد، مشخص میکند.
اکنون که این معیار به نواحی مهمی در پایینترین نقاط خود نزدیک میشود، می توان گفت که اغلب بیتکوینها در اختیار سرمایهگذاران بلندمدت و باتجربهتر قرار دارند و از طرف دیگر، تعداد سرمایهگذاران جوان و کم تجربه تر، بسیار کم است. به عبارتی مانند زمانی که درمراحل پایانی بازار خرسی، تعداد سرمایهگذاران کمتجربه بسیار کاهش پیدا کرده و از جانب این گروه تقاضایی وارد بازار نمی شود.
بنابراین میان معیارهای Reverse Risk ، Dormancy Flow و RHODL ratio هماهنگی معناداری وجود دارد و حاکی از این نکته است که بازار تحت سلطه سرمایهگذاران با تجربه و افرادی است که اعتماد بسیاری به سرمایهگذاری خود دارند.
اگر به دنبال شواهدی برای تشکیل کف بازار خرسی باشیم، پس از مشاهده حضور سرمایهگذاران سرسخت، رسیدن بسیاری از معیارهای کلان به کفهای مهم همانند فازهای خرسی قبلی و نزدیک شدن قیمت به کف چندین معیار مهم ، میتوان به این نتیجه رسید.
اما سوال اینجاست که آیا هولدرها میتوانند سنگر خود را حفظ کنند؟
تشکیل کف قیمتی
طبق بسیاری از معیارها، بازار اکنون در مرحلهای قرار گرفته است که حداکثر فشار روانی را تحمل میکند تا به بتواند جای پای خود را در کف بازار محکم کند؛ مانند فاز تسلیم که افراد پس از گذشت این مرحله به دنبال انباشت هستند.
نمودار زیر تعداد آدرسهای فعال شبکه را نشان میدهد. در روند کلی این معیار به خوبی میتوان فراز و نشیب بازار را مشاهده کرد. الگوی حرکتی این معیار در روندهای صعودی کاملا مشخص است( رنگ سبز).در روندهای نزولی نیز خنثی حرکت میکند و زمانی که بازار اندکی جان بگیرد، جهشی صعودی دارد.
اخیراً تعداد آدرسهای فعال حدود ۸۰۰ هزار بوده و این معیار اکنون در کانال خرسی خود حرکت میکند ( محدوده قرمز). در شمارههای قبل اشاره کردیم که با بروز چنین حالتی می توان گفت تنها افرادی باقیمانده در بازار، هولدرها هستند.
به همین جهت، سال ۲۰۲۲، قیمت با کاهش پیدرپی خود به سمت محدودهای حرکت کرده که تقاضای کافی برای آن در بازار وجود داشته باشد.
نمودار زیر میزان بیتکوینهایی را نشان میدهد که هم اکنون در حالت سود قرار دارند. در بازارهای خرسی قبلی، کمترین میزان سود بین ۴۰ تا ۴۵ درصد تمام بیتکوینها بوده است. به عبارت دیگر بیشتر از ۵۰ درصد موجودی بیتکوینها در حالت ضرر قرار گرفته بودند.
در سقوط اخیر بازار تا ۱۷.۶ دلار ، سودآوری به زیر ۵۰ درصد رسید و سبب شد عدهای از سرمایهگذاران تسلیم .شوند و بیتکوینهای خود را در قیمت پایینتر خرج کنند(در هفته اخیر به آن اشاره شد)
در نتیجه حجم بسیاری از بیتکوینها زیر قیمت ۲۰ هزار دلار بین سرمایهگذاران جابهجا شدند. اکنون اگر سودآوری ۴۰ تا ۴۵ درصدی را کف بازار خرسی فرض کنیم، با ۵ تا ۱۰ درصد ضرر بیشتر، بیتکوین چه قیمتی خواهد داشت؟
براساس معیار URPD در نمودار زیر، ۱.۴۳ میلیون بیتکوین بین قیمت ۱۷.۶ هزار دلار و ۲۱.۶ هزار دلار جابهجا شده اند. به عبارتی پس از تسلیم بازار در این ناحیه، اگر بازار بار دیگر به این قیمت برسد به اندازه فازهای خرسی قبلی در ضرر خواهد بود.
معیار aSOPR میزان سود و ضرری که بیتکوینهای خرجشده نقد کردهاند، مشخص میکند. در حال حاضر طبق این معیار بازار عمیقاً وارد مرحله تسلیم شده است؛ مانند زمانی که هر بیتکوینی به طور میانگین با ۷ درصد ضرر نقد شد. مراحل اولیه این تسلیم در ماه مه ۲۰۲۱ و سال ۲۰۲۲ رخ داده است( رنگ آبی) که بسیار به بازه زمانی ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ شباهت دارد.
آیا بازار سرمایهگذاران بلندمدت خود را ترسانده است؟
در ماه جولای، حدود ۱۸۱.۸ هزار بیتکوین از موجودی سرمایهگذاران بلندمدت کاهش پیدا کرد و مقدار موجودی این گروه به موجودی ماه سپتامبرنزدیک شد. هرچند که این مقدار بیتکوین، معادل ۷.۶ درصد بیتکوینهایی است که بین مارس و اکتبر ۲۰۲۱ به موجودی این سرمایهگذاران اضافه شده است. اگر موجودی آنها بار دیگر سقوط کند، نشانی از فشار فروش بازار و خدشه دار شدن اعتماد و اطمینان سرمایهگذاران بلندمدت خواهد بود. از جهت دیگر، در صورتی که روند موجودی سرمایهگذاران بلند مدت، خنثی و یا اندکی جهش صعودی داشته باشد، نشانهی اعتماد این سرمایهگذاران خواهد بود.
· در آخرین بخش این شماره، خواهیم دید که آیا هولدرهای بیتکوین به عنوان سنگر نهایی به اندازه کافی دچار آشفتگی شدهاند یا خیر. با بررسی سن بیتکوینهایی که در حال خرج شدن هستند با توجه به موارد زیر، میتوانیم این سوال را پاسخ دهیم.
· اگر سرمایهگذاران بلندمدتی که در حال خرج کردن هستند عمر بیتکوینهایشان مربوط به چرخه ۲۰۲۱-۲۰۲۲ باشد، به این معناست که بازار یک فاز تسلیم عادی را تجربه میکند؛ زیرا سرمایهگذاران پس از اندکی تحمل ضرر، سرانجام بیتکوینهای خود را خرج میکنند.
· اگر سرمایهگذاران بلندمدتی که در حال خرج کردن هستند، عمر بیتکوینهایشان مربوط به قبل از چرخه ۲۰۲۰ باشد، به احتمال فراوان به این معناست که سرسختترین هولدرها امید خود را نسبت به بیتکوین از دست دادهاند.
در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت که با توجه به گروه سنی بیتکوین های خرج شده، ۱۸۱.۱ هزار بیتکوین در چه سنی خرج شدهاند.
نمودار زیر میزان بیتکوینی که بالای ۶ ماه عمر داشته باشند، نشان میدهد. از ماه ژوئن، ۱۶۸.۵ هزار بیتکوین از این موجودی خارج شده است. با توجه به اینکه حداقل عمر بیتکوین سرمایهگذاران بلندمدت ۵ ماه است، بنابراین ۱۳.۳ هزار بیتکوینی که خرج شدهاند، ۵ تا ۶ ماه عمر داشتند و حدود ۷.۳ درصد این موجودی را تشکیل دادند.
با مشاهده نمودار بیتکوینهایی که بالای یک سال عمر داشتهاند، میبینیم که موجودی این بیتکوینها از ۶۵.۷۲ درصد تا ۶۴.۹۳ درصد کاهش پیدا کرده است. به عبارتی ۹.۸ درصد بیتکوینهای سرمایهگذاران بلندمدت بین ۶ تا ۱۲ ماه عمر دارند.
بر همین اساس، ۸۲.۹ درصد بیتکوینهایی که سرمایهگذاران بلندمدت خرج میکنند، بالای یک سال عمر دارند و در ماه ژوئن، این گروه سنی بیش از گروههای سنی دیگر خرج شدهاند.
اکنون اگر بیتکوینهایی را عمرشان بالای ۲ سال است مشاهده کنیم، خواهیم دید که موجودی این گروه از اواخر ماه آوریل حدود ۴۴.۵ درصد موجودی در گردش بوده و تاثیری در سقوط اخیر قیمت ندکاشته است. بنابراین میتوان گفت که از ۱۸۱.۸ هزار بیتکوینی که توسط سرمایهگذاران بلندمدت خرج شده است، تقریبا:
· ۸۲.۹ درصد آن، بین ۱ تا ۲ سال عمر داشتند.
· ۹.۸ درصد آن بین ۶ تا ۱۲ ماه عمر داشتند.
· ۷.۳ درصد آنها بین ۵ تا ۶ ماه عمر داشتند.
بنابراین طبق این مشاهدات میتوان نتیجه گرفت که سرمایهگذاران سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ بیشترین سهم را در سقوط قیمتی اخیر و فاز تسلیم بازار داشتند و به احتمال فراوان این یک فاز تسلیم مانند فازهای خرسی قبلی برای بازار عادی باشد. سرمایهگذاران سرسخت و مصمم بیتکوین هنوز تسلیم نشدهاند.
مرور و نتیجه گیری
اعتبار تمام مدلها و نمونههای تاریخی بازار در شرایط سیاسی و اقتصادی فعلی مشخص خواهد شد. با توجه به مدلها و معیارهای قیمتگذاری بیتکوین، اکنون قیمت در ناحیهای قرار گرفته که در گذشته به ندرت به آن قدم گذاشته و تنها ۰.۲ درصد روزهای معاملاتی را در این ناحیه سپری کرده است.
سرمایه گذاران بلندمدت نیز فعلا در ماه ژوئن فاز تسلیم نسبتاً عادی را پشت سر گذاشتهاند که غالبا توسط سرمایهگذاران چرخه ۲۰۲۰- ۲۰۲۱ ایجاد شده است. تقریباً تمام معیارهای کلان آنچین و تکنیکال بیتکوین، در پایینترین نواحی خود قرار دارند،با فازهای خرسی قبلی بسیار هماهنگ هستند و اختلاف بسیار ناچیزی میان آنها مشاهده میشود. همانطور که در این مقاله به آن اشاره کردیم، در چنین شرایطی قیمت به لحاظ آماری از میانگین اصلی خود فاصله گرفته است.
اکنون با تمام نشانههایی که حاکی از شکلگیری کف قیمت هستند، این سوال پیش خواهد آمد که آیا این بازار خرسی مانند نمونههای قبل عمل می کند؟
برای مشاهده بروزرسانی تمام محصولات اعم از اصلاحات و بروزرسانی دستی معیارها و دادهها میتوانید به این قسمت (Changelog) مراجعه کنید.
- · صفحه اصلی وبسایت Glassnode آپدیت شد
- · امکانات جدید داشبورد ها: ویدیو، قابلیت اسکرول کردن در Textbox و تغییر سایز
- · اضافه شد توضیحات به نمودارهای workbench
معرفی محصول جدید: داشبورد آموزش ها
چهار داشبورد جدید شامل آموزش های ویدیویی، یادداشت های متنی برای کاربران گلسنود آماده کرده ایم تا در کنار یادگیری مفاهیم آنچین، مهارت های خود را گسترش دهند.
· آموزش شماره 1- شناخت سقف ها و کف بازار
· آموزش شماره 2- معرفی فعالیت های آنچین[W1]
· آموزش شماره 3- مفاهیم فاندامنتال ماینینگ بیتکوین
· آموزش شماره 4- معرفی معیارهای مربوط به موجودی بیتکوین
· ما را در توییتر دنبال کنید.
· به کانال تلگرامی ما بپیوندید.
· برای تحلیل و گفتگو بیشتر به فروم گلسنود مراجعه کنید.
· برای مشاهده معیارهای on-chain، به استودیو گلسنود مراجعه کنید.
· برای دریافت پیامهای هشدار خودکار از طرف معیارهای on-chain و فعالیت صرافی ها، به صفحه توییتر پیامهای هشدار مراجعه کنید.
نکته: این هفتهنامه قصد هیچ نوع توصیه مالی و سرمایهگذاری ندارد و تمامی این دادهها صرفاً به جهت اطلاعرسانی شما منتشر شده است. بهتر است هیچ نوع تصمیم مالی از این اطلاعات اخذ نشود و مسئولیت تمام تصمیمات مالی شما صرفاً به عهده شخص شماست.